روز دانشجو و مطالبات صنفی،
تغذیه دانشجویان بر سر دوراهی معیشت و سلامت
به گزارش دانلود عکس، باآنکه دانشجویان بارها و در مناسبت های مختلف به مشکلات خود اشاره کرده اند اما شاید روز دانشجو بهانه ای باشد که این مشکلات بار دیگر واکاوی شود. در بین موضوعات مطرح شده از جانب دانشجویان، مبحث تغذیه از چالش های دوره دانشجویی بشمار می رود در حالیکه نباید بهانه ای برای عرضه خدمات مطلوب به دانشجویان وجود داشته باشد. ازاین رو مسؤلان وزارت علوم با هدف کاهش هزینه های جاری دانشگاه ها در نظر دارند که سال جاری طرح پرداخت یارانه تغذیه به دانشجویان را به صورت پایلوت در بعضی از دانشگاه ها اجرا کنند.
به گزارش دانلود عکس به نقل از ایسنا، اعلام اسامی داوطلبان کنکور از جانب سازمان سنجش و معرفی فرد پذیرفته شده در یکی از دانشگاه ها یا موسسات آموزش عالی کشور، سرآغازی برای زیست دانشجویی است. بدون شک، تحصیل در دانشگاه را باید یکی از شیرین ترین دوران زندگی دانست اما این شیرینی گاهی با چاشنی مشکلاتی همراه می شود که این دوران را سخت می کند. شاید بتوان گفت، اهمیت زیست دانشجویی برای کسانی که کوله بار سفر می بندند و برای تحصیل راهی یک شهر دیگر می شوند، مفهوم بیشتری دارد.
دریافت غذای باکیفیت، یکی از مشکلاتی که تمام دانشجویان خوابگاهی آنرا با گوشت و پوست خود احساس می کنند. در حالیکه دغدغه تغذیه سالم و استاندارد در جامعه بخصوص در فضاهای دانشگاهی بر هیچ کسی پوشیده نیست و اهمیت این مورد برای دانشجویان خوابگاهی مضاعف است، عرضه یک الگوی تغذیه سالم و هدفمند در دانشگاه ها، می تواند به سلامت دانشجویان کمک مؤثری کند. الگویی که همه دانشگاه ها بتوانند سطح کمی و کیفی غذای دانشجویان دانشگاه خویش را بر مبنای آن، تنظیم کنند.
تمام دانشجویان، رویاهای محقق نشده فراوانی در طول تحصیل خود دارند که شاید یکی از آن رویاها سلف های دانشگاه های جهان اول باشد! البته از آن غذاهای خوش آب و رنگ در سلف های دانشگاه های کشور ما هیچ خبری نیست و تنها مزیتی که برای تغذیه دانشجویان ایرانی در نظر گرفته می شود، میوه یا نوشیدنی است که به همراه وعده های غذایی به دانشجویان داده می شود!
به طور مثال، دانشگاه "کرنل" که از معتبرترین مراکز آموزشی آمریکا به شمار می آید، در شهر "ایتاکا" در نیویورک قرار دارد. در این دانشگاه، ۱۰ سالن غذاخوری وجود دارد که انتخابهای انتخابی زیادی را پیش روی دانشجویان قرار می دهد. دانشجویان می توانند در این دانشگاه خود هم به پخت غذا بپردازند. هر بخش تهیه غذا در سلف این دانشگاه جدا است. بعنوان مثال، بخش غذاهای حلال در بخشی مجزا قرار دارد. ۲۲ درصد غذاهای پخته شده در این دانشگاه در منطقه نزدیک دانشگاه تولید می شود. "پایداری" یکی دیگر از نکات حائز اهمیت در این دانشگاه است. در این جهت اگر دانشجویان از فنجان های چند بار مصرف استفاده کنند، تخفیف می گیرند. این اقدام برای فرهنگ سازی صرفه جویی در آب و ضایعات ظروف مصرفی است.
دانشگاه ایالتی "کنت" هم که در شهر "کنت" ایالت "اوهایو" قرار دارد، برای دانشجویان گیاهخوار و یا دانشجویانی که تمایل کمی به خوردن گوشت دارند، برنامه غذایی ویژه ای دارد. در این دانشگاه غذاهای گیاهی برای دانشجویان گیاه خوار طبخ می شود. همینطور دانشجویانی که در رژیم غذایی خود از مصرف "گلوتن" منع شده اند هم می توانند غذاهای فاقد گلوتن مصرف کنند.
در وب سایت دانشگاه "دوک" بخشی در ارتباط با غذای دانشجویان وجود دارد که مشاوره تغذیه ای عرضه می دهد و پاسخگوی سوال دانشجویان در حوزه سلامت غذاها است.
دانشگاه "جرج تاون" یک دانشگاه خصوصی است که در شهر واشنگتن قرار دارد. در این دانشگاه تنوع غذایی بالایی وجود دارد و دانشجویان گیاهخوار و خام گیاه خوار هم می توانند به سادگی از غذاهای این دانشگاه بهره گیرند و تنوع غذایی خوبی برای آنها وجود دارد. در این سلف هم یک قسمت وجود دارد که "غذای خودت را آماده کن" نام گرفته است و دانشجو می تواند به تهیه پاستا، پیتزا، ساندویچ و بوریتو و غیره بپردازد.
دانشگاه ایالتی و "مؤسسه پلی تکنیک ویرجینیا " در سال ۲۰۱۶ میلادی در فهرست دانشگاه هایی قرار گرفت که بهترین برنامه های غذایی را دارند. دانشجویان این دانشگاه روزانه می توانند منو غذاها را به صورت آنلاین بررسی نمایند. در موسسه پلی تکنیک ویرجینیا تلاش می شود که پسماندهای غذایی به پایین ترین میزان ممکن برسد. اغلب میوه ها و سبزیجاتی که در این دانشگاه عرضه می شود، در زمین کشاورزی ۶ هکتاری این دانشگاه کشت می شود. در مراسم های متعدد از قبیل مراسم شکرگزاری هم تم خاصی در تهیه غذاها رعایت می شود.
این دانشگاه ها تنها چند مثال از برنامه های غذایی دانشگاه های برتر دنیا محسوب می شوند.
اگرچه مشکلات و مختلف اساسی مانند "فرسوده بودن"، کیفیت پایین وعده های غذایی"، "مسمومیت دسته جمعی"، "محدود بودن برنامه غذایی" گریبان سلف های دانشجویی دانشگاه های ایران را در دست گرفته اما مشکلاتی از این دست تابحال مورد بررسی دقیق قرار نگرفته است. تکرار مشکلات در هر سال تحصیلی می تواند گواهی بر این مورد باشد که مشکلات به صورت ریشه ای درمان نمی شوند.
طرح پرداخت یارانه غذا در دستور کار صندوق رفاه
طرح پرداخت یارانه غذا، نخستین بار و به صورت رسمی از جانب دکتر مسعود گنجی، رئیس صندوق رفاه دانشجویان و دکتر هاشم داداش پور، رئیس سازمان امور دانشجویان و معاون وزیر علوم در اجلاس رؤسای دانشگاه ها در نیمه نخست شهریور ماه سالجاری، عنوان شد. در این نشست اعلام شد، بر طبق این طرح، مسؤلان صندوق رفاه دانشجویی و سازمان امور دانشجویان درنظر دارند که ۲ سناریو در رابطه با تهیه غذای دانشجویان به کار برند؛ یکی از انتخابهای مدنظر اینست که دانشگاه روال کنونی را ادامه دهند و غذا را بر مبنای نرخ مصوب به دانشجویان ارایه کنند. سناریوی دیگر پرداخت یارانه به دانشجویان به منظور تهیه غذا و اجرای پایلوت این طرح در بعضی از دانشگاه ها بود.
دکتر هاشم داداش پور در حاشیه اجلاس روسای دانشگاه ها در گفت وگویی با ایسنا، در رابطه با طرح پرداخت یارانه غذا به دانشجویان اظهار داشت: دراین زمینه ۲ گزینه را مدنظر قرارداده ایم؛ یکی از گزینه هایمان اینست که به روال کنونی ادامه دهیم و قیمت غذای دانشجویان را اندکی افزایش دهیم. دیگر این که یارانه ای که برای تغذیه دانشجویان اختصاص دهیم و آنرا به صورت مستقیم به خودشان پرداخت نماییم.
همچنین دکتر مسعود گنجی در حاشیه اجلاس روسای دانشگاه ها در گفت وگویی با ایسنا در رابطه با برنامه های در دست اقدام صندوق رفاه دانشجویان اظهار داشت: "اجرای پایلوت پرداخت یارانه نقدی غذا به دانشجویان" از برنامه هایی است که در نظر داریم که امسال اجرا نماییم.
شاید بتوان اظهار داشت که اختلاف فاحش قیمت تمام شده غذا با سهم دانشجو، عاملی برای اجرای این طرح باشد. تصمیم گیرندگان امور دانشجویی وزارت علوم بر این باور هستند، باآنکه قیمت غذا و موادغذایی بشدت بالا رفته است، اما تغذیه دانشجویی با قیمت ناچیزی در اختیار جامعه هدف قرار می گیرد. ادامه روال کنونی برای دانشگاه ها خیلی سخت است و مشکلات فراوانی پیش روی آنها قرار می دهد.
واکنش های متفاوت نسبت به طرح یارانه غذا
اعلام این طرح با واکنش های گوناگونی از جانب رؤسای دانشگاه های کشور همراه بود. برخی بر این باور بودند، اختلاف فاحش قیمت تمام شده و سهم دانشجو بسیار زیاد است. همینطور تأمین غذا به صورت روال کنونی می تواند بار مالی فراوانی به دانشگاه تحمیل کند. مخالفان طرح یارانه غذا به افزایش نرخ تورم و مشکلات اقتصادی خانواده ها اشاره می کردند و بر این باور بودند که پرداخت یارانه غذا به دانشجویان سبب می شود که آنها با شکم گرسنه در کلاس درس حاضر می شوند تا یارانه خویش را به سبد خانوار خود اضافه کنند.
به نظر می رسد، روسای دانشگاه ها با عنایت به شرایط اجتماعی و جغرافیایی دانشگاهی که سکان هدایت آنرا در دست دارند، در رابطه با طرح پرداخت یارانه غذا به دانشجویان اظهار نظر می کنند.
پرداخت یارانه تغذیه به دانشجویان آثار منفی به ارمغان می آورد
دکتر محمدنبی احمدی، رئیس دانشگاه رازی کرمانشاه در گفتگو با ایسنا، با اعلان اینکه تأمین غذای دانشجویان یک مساله اساسی برای دانشگاه ها به حساب می آید، اظهار داشت: تأمین غذای دانشجویان بسیار هزینه بر است. سالهای نه چندان دور، قیمت تمام شده یک وعده غذایی حدود ۱۰ هزار تومان بود و دانشجویان مبلغ ۲ هزار تومان بعنوان سهم دانشجو برای وعده غذایی پرداخت می کردند. هم اکنون، قیمت یک وعده غذایی ۶۸، ۰۰۰ تومان است اما دانشجویان ۳۰۰۰ تومان پرداخت می کنند.
وی اظهار نمود: تأمین غذای دانشجویان بسیار هزینه بر و مستلزم بودجه زیادی است. در چنین شرایطی، بخش اعظمی از بودجه دانشگاه ها به جای این که صرف آموزش شود برای امور دیگر هزینه می شود. اینطور تصور می شود، دانشگاه ها وظیفه ای در برابر تهیه غذای دانشجویان ندارند اما مراکز آموزش عالی موظف می باشند که غذای دانشجویان را تأمین کنند. تأمین غذای دانشجویان نباید به بهانه برای دانشگاه ها تبدیل گردد که کلاس های خویش را بر بستر فضای مجازی عرضه کنند. باآنکه تأمین بودجه دانشگاه یک مشکل بزرگ است اما برگزاری کلاس های مجازی برای حفظ بودجه دانشگاه ها و پیشگیری از عرضه غذا یک مشکل بزرگ بشمار می رود. مسؤلان وزارت علوم باید به بودجه دانشگاه ها توجه بیشتری کنند.
دکتر احمدی با اعلان اینکه نباید از انرژی گرفتن دانشجویان جلوگیری نماییم، خاطرنشان کرد: به صورت مثال، مبلغ ۳۰ هزار تومان بابت هر وعده غذایی در اختیار دانشجویان قرار می گیرد اما هیچ وعده غذایی در سلف در اختیار آنها قرار نمی گیرد و از آنها خواسته می شود به تهیه غذا به رستوران های دانشگاه رجوع کنند. به طور قطع، دانشجو می پذیرد به جای خوردن هر وعده غذایی پول آنرا دریافت کند. دانشجویی که به جای خوردن وعده غذایی، پول دریافت کرده است با شکم گرسنه در کلاس حاضرمی شود. شرایط اقتصادی به نحوی است که دانشجویان ترجیح می دهند مبلغ دریافتی یارانه غذا را به سبد مالی خانواده هایشان بیافزایند. در چنین شرایطی، دانشجو بدون انرژی، با افسردگی و با خلق و خوی نامناسب در کلاس درس حاضر می شود که هرکدام از این موارد به سبب نخوردن وعده غذایی است.
وی با اعلان اینکه نباید شور، نشاط و انرژی دانشجویان از آنها گرفته شود، خاطرنشان کرد: دانشجویان باید با شور، نشاط، سلامت و تغذیه سالم در کلاس درس حاضرشوند. شرایط باید به نحوی باشد که آموزش به معنای واقعی برای دانشجویان برقرار شود. دانشگاه ها گاهی اوقات رستوران های مکمل را راه اندازی می کنند، شاید یک دانشجو برای خوردن غذای سلف تمایلی نداشته باشد و دانشگاه می تواند به جای عرضه غذا در سلف به دانشجویان، هزینه ی رستوران های مکمل را بپردازد تا دانشجویان در آنجا تغذیه کنند.
رئیس دانشگاه رازی کرمانشاه اظهار داشت: اگر دانشگاه ها به رستوران های مکمل پول پرداخت کنند، برنامه غذایی دانشجویان متنوع می شود و یارانه در اختیار آنها قرار نمی گیرد. پرداخت یارانه غذا به دانشجویان، خوب نیست و در دراز مدت آثار و تبعات فراوانی به همراه دارد.
پرداخت یارانه تغذیه به دانشجویان یک گزینه مناسب است
دکتر محمد مؤذنی، رئیس دانشگاه شیراز هم در گفتگو ایسنا، در رابطه با تصمیم صندوق رفاه دانشجویان در خصوص پرداخت یارانه غذا به دانشجویان توضیح داد: پرداخت یارانه غذا به دانشجویان برای تهیه تغذیه دانشجویی گزینه مناسبی است. باید شرایطی ایجاد شود که دانشجویان بتوانند غذای خویش را انتخاب کنند. بطور قطع، در چنین شرایطی، میزان رضایتمندی دانشجویان بیشتر می شود. هنگامی که یارانه غذا در اختیار دانشجویان قرار می گیرد، آنها از حق انتخاب غذا برخوردار می گردند. اگر رستوران های بخش خصوصی در دانشگاه ها فعال شوند، این مراکز می توانند وعده های غذایی باکیفیت متفاوت را در اختیار دانشجویان قراردهند. این احتمال وجود دارد که مبلغ یارانه پرداخت شده نسبت به قیمت غذایی که دانشجو انتخاب می کند، بیشتر باشد.
وی اظهار داشت: دانشگاه با عنایت به بضاعت مالی خود در هر وعده غذایی می توانند یک یا دو نوع غذا به دانشجویان عرضه کنند. همینطور این احتمال وجود دارد که دانشجویان علاقه ای به صرف هیچ کدام از غذاهای سلف دانشجویی نداشته باشند. شرایط اعلام شده از جانب سازمان دانشجویان می تواند باعث نارضایی دانشجویان شود.
اغلب رؤسای دانشگاه ها پرداخت یارانه را ترجیح می دهند
دکتر عباس کتابی، رئیس دانشگاه کاشان در گفتگو با ایسنا، با بیان این که اغلب رؤسای دانشگاه ها ترجیح می دهند که یارانه غذا به حساب دانشجویان واریز شود، خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی، دانشجو برای انتخاب وعده غذایی خود دارای قدرت انتخاب است. به نظر می آید، سازمان برنامه و بودجه به دنبال مکانیزمی برای اجرای آن است. اگر مدیریت انتخاب غذا در اختیار دانشجویان قرار گیرد، آنها با عنایت به کیفیت و قیمت عرضه شده، می توانند غذای مورد نظرشان را انتخاب کنند.
وی با اعلان اینکه در رابطه با تغذیه دانشجویان ۲ دیدگاه وجود دارد، خاطرنشان کرد: برخی بر این باور هستند، همچون گذشته بودجه تغذیه دانشجویی به دانشگاه ها پرداخت گردد و دانشگاه ها تمام فرایند تغذیه دانشجویان را طراحی و اجراکنند. همینطور عده ای بر این باور هستند، دولت باید وضعیت تغذیه دانشجویان را سامان دهد؛ چون که متوسط قیمت تمام شده یک وعده غذایی حدود ۶۰ هزار تومان است اما دانشجویان مبلغ ۶ هزار تومان برای هروعده غذایی بعنوان سهم دانشجو پرداخت می کنند. فاصله ای میان قیمت تمام شده و میزان سهم دانشجو وجود دارد؛ باید مشخص شود که چه کسی این فاصله را پرداخت می کند.
دکتر کتابی اضافه کرد: در سالهای قبل، فاصله میان سهم دانشجو با قیمت تمام شده یک وعده غذایی زیاد نبود و دانشجویان به صورت متوسط ۲۵ درصد قیمت تمام شده یک وعده غذایی را پرداخت می کردند. هم اکنون، دانشجویان تنها ۵ درصد قیمت یک غذا را پرداخت می کنند. فاصله فاحش میان قیمت تمام شده و مبلغی که توسط دانشجو پرداخت می شود، به عاملی برای اختلاف تبدیل گشته است.
رئیس دانشگاه کاشان گفـت: افزایش قیمت یک وعده غذایی به صورت زیاد، یک راهکار است اما زیست و اقتصاد دانشجویی را تهدید می کند. دولت می تواند فاصله میان سهم دانشجو و قیمت تمام شده را پوشش دهد که به دو روش به انجام می رسد. نخست اینکه، مبلغی را تحت عنوان یارانه در اختیار دانشجویان قرار دهد یا این یارانه را به دانشگاه ها بپردازد.
پرداخت یارانه به دانشجویان سودمند است
دکتر رحمت صادقی، رئیس دانشگاه کردستان در گفتگو با ایسنا، با اعلان اینکه پرداخت یارانه به دانشجویان برای تأمین وعده های غذایی، یک تصمیم مناسبی است، خاطرنشان کرد: آموزش، پژوهش، فناوری، نوآوری و تمدن سازی را باید بعنوان رسالت اصلی دانشگاه ها درنظر گرفت. هرکدام از این مسائل باید در کانون توجه مدیریت دانشگاه ها قرار گیرد؛ نه این که تمام تمرکز آنها بر مسائلی مانند تأمین غذای دانشجویان معطوف شود. تهیه غذای دانشجویان همواره با مسائل و مشکلاتی مواجه می باشد و دانشجویان نسبت به کیفیت غذا ناراضی هستند.
وی افزود: یارانه باید به دانشجویان پرداخت گردد و بخش خصوصی اجازه داشته باشد که رستواران در دانشگاه ها تاسیس کند. هنگامی که پول در اختیار دانشجو قرار می گیرد، می تواند در رابطه با وعده غذایی خود تصمیم گیری کند. مدیریت رستوران ها نباید به صورت انحصاری باشد بلکه با تاسیس چند رستوران شرایط رقابتی در دانشگاه ها ایجاد شود. اگر این طرح به درستی اجرا شود، سودمند بنظر می رسد.
دانشجویان چه می گویند؟
این مسائل در حالی مطرح می شود که در شرایط فعلی و با بیان نرخ غذاهای دانشجویی، برخی دانشجویان در گفتگو با خبرنگار ایسنا به مشکلات تهیه غذا در دوران تحصیل اشاره می کنند، یکی از دانشجویان پسر که در دانشگاه امیرکبیر تحصیل می کند اعتقاد دارد به سبب عدم توانایی در تهیه غذا و بالا رفتن قیمت غذای دانشجویی ناگزیر است غذاهای ساده مانند ماکارونی نودل و یا املت را مصرف کند!
دانشجوی دیگر اعتقاد دارد در شرایط اقتصادی فعلی اگر مبلغی بابت هزینه غذا پرداخت گردد، برای هزینه کردن این پول، اولویت با حل مسائل اقتصادی خانواده اش خواهد بود تا تهیه غذا! چون که هزینه های تحصیل بسیار زیاد است؛ ازاین رو ترجیح می دهد که بخشی از هزینه های تحصیل خویش را تأمین کند.
یکی از دانشجویان دانشگاه الزهرا هم در رابطه با شرایط غذایی اظهار داشت: باآنکه پخت وپز غذا راحت است اما ترجیح می دهد که وقت خویش را کمتر برای پخت غذای صرف کند و زمان بیشتری برای درس خواندن داشته باشد.
یک نفر از دانشجویان دانشگاه تهران هم با اشاره به هزینه های معیشتی اظهار داشت: به سبب این که برای تأمین هزینه های تحصیل خود مشغول به کار است، ترجیح می دهد که زمانی را برای پخت غذا صرف نکند. خیلی از دانشجویان، چنین شرایطی دارند؛ بنا بر این ترجیح می دهند که به جای دریافت یارانه، غذا دریافت نمایند.
دانشجوی دانشگاه امیرکبیر هم در مورد طرح پیشنهادی وزارت علوم در خصوص پرداخت یارانه به جای عرضه غذا اشاره کرد: اگر یارانه غذا به دانشجویان پرداخت گردد، خیلی از دانشجویان ترجیح می دهند که بخشی از یارانه دریافتی را پس انداز کنند بنا بر این از خوردن غذای باکیفیت امتناع می کنند و خوردن غذاهایی با ارزش غذایی کم مثل "فلافل" روی می آورند. کمبود انرژی سبب کاهش گیرایی دانشجویان می شود و تبعات آموزشی برای آنها به همراه خواهد داشت.
به گزارش دانلود عکس به نقل از ایسنا، هدف از عرضه غذا به دانشجویان با قیمت مناسب اینست که زندگی و اقتصاد دانشجویی تحت تأثیر قرار نگیرد و مشکلات مالی به عاملی برای دلزدگی دانشجو تبدیل نشود. باآنکه وعده های غذایی از جانب دانشگاه ها برای دانشجویان عرضه می شود اما از نحوه عرضه و کیفیت غذاها بنظر می رسد که خیلی از دانشگاه ها تنها برای رفع مسئولیت وعده های غذایی را در اختیار دانشجویان قرار می دهند. این نگرانی وجود دارد، افزایش قیمت موادغذایی و هزینه های جاری پخت غذا سبب کاهش و افت کیفیت وعده های غذایی شود؛ چون که روسای دانشگاه ها از تحمیل هزینه های بیشتر برای تهیه غذای دانشجویان به سبب افزایش مواد غذایی سخن گفته اند. طرح هایی مانند پرداخت تغذیه به دانشجویان نباید بهانه ای برای سکان داران دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور شود که از انجام کامل وظایف خود در برابر دانشجویان سرباز زنند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب